Van beleid naar actie. Voor social designer Bernhard Lenger de motor van zijn ontwerppraktijk
Social designer Bernhard Lenger komt uit Oostenrijk en heeft een achtergrond in mechanical engineering en industrieel ontwerp. Toch heeft hij de switch naar social design gemaakt. We vroegen hem naar deze overstap.
“Ik ben in 2016 afgestudeerd aan de Design Academy omdat ik meer behoefte had om bij te dragen aan maatschappelijke uitdagingen. Ik was op zoek naar een manier om verandering mogelijk te maken, weg van het ontwerpen van producten en meer naar het verbeteren van systemen die onze samenleving definiëren.
En wat ik nu eigenlijk merk bij al mijn opdrachtgevers is dat zij een positieve verandering willen bewerkstelligen. Zij maken daarom hele mooie plannen en beleid over hoe de maatschappij beter samen kan leven. Maar zij komen er niet goed uit als de plannen dan uitgevoerd moeten worden, omdat het ‘doen’ niet hun expertise is. Als social designer help ik dan om hun beleid te realiseren en om samen met de mensen te werken die uiteindelijk van het beleid gaan profiteren.
Een voorbeeld is de ontwikkeling van het gebied De Caai in Eindhoven. Ik help BPD om hun doelen scherp te krijgen en om de juiste communicatie en acties rond om het gebied uit te voeren. En voor mijn casus binnen Design to Market werk ik samen met Waterschap de Dommel om het ontwerp van lokale oplossingen rond om waterzuivering en gedragsveranderingen te bewerkstellingen.
Ik zorg er dus voor dat het beleid dat opgesteld is ook daadwerkelijk uitgevoerd wordt en dat het niet blijft liggen. Tijdens mijn research voor de case die ik doe bij Design to Market merkte ik dat het probleem is dat beleid en het budget worden vastgesteld, maar dat het uitvoeren daarvan juist heel moeilijk blijkt. Beleidsmedewerkers van de overheid, semi-overheid of zelfs binnen bedrijven hebben moeite om die stap te begeleiden of te zetten. Het gebeurt vaker dat er strategisch beleid is op een bepaald thema of een goed plan ligt, maar dat het dan niet gerealiseerd wordt, omdat de stap van plan naar actie te groot is. En daar haak ik juist in. Ik vind het ontzettend leuk om echt in het beleid te duiken en om al die "saaie" lange stukken te lezen en om van daaruit te bedenken hoe verschillende acties in kunnen worden gezet.”
En hoe ga je te werk bij het bereiken van de impact die jouw opdrachtgevers beogen?
“Er is natuurlijk al meer bekend over de toegevoegde waarde van design thinking. Maar voor mij is design thinking nog altijd te veel gericht op een verandering van buitenaf. Ik vind het juist interessant om mogelijk te maken dat alle stakeholders in een project deel kunnen uitmaken van de uiteindelijke oplossing. Als ik als ontwerper de enige ben die eigenaarschap over een ontwerp heeft, dan stopt het als ik geen onderdeel van het project meer ben. Dus voor mij is het heel belangrijk dat de bewoners, beleidsmakers en ondernemers binnen een maatschappelijk vraagstuk samen werken omdat dan de positieve verandering blijft bestaan.”
Dit interview werd afgenomen door Marion Meijvis tijdens Design to Innovate #5 gedurende de DDW 2021. Meer over de ontwerppraktijk van Bernhard vind je hier.
